راه‌هایی برای پرورش یک پنج‌ساله‌ی خلاق

شاید با خود فکر کنید که والدین چه کارهایی می‌توانند انجام دهند تا کودک پنج‌ساله‌شان خلاق‌ باشد. ما چند راهکار ساده ب رای شما داریم.

قصه‌گویی بداهه

وقتی کودکان در کنار هم بازی می‌کنند، از نظرات یکدیگر مطلع شوند و تخیل‌پردازی کنند. یکی از شیوه‌های تاثیرگذار خلاقیت، داستان‌سرایی بداهه و تخیل‌پردازی گروهی است. مثلا با نشان دادن یک عکس یا یک حیوان به کودکان، می‌توانید از آنها بخواهید درباره آن قصه‌پردازی کنند. قصه‌های آنها را قضاوت نکنید و فقط اجازه دهید، بی‌پروا داستان بگویند. علاوه براین می‌توانید از آنها بخواهید، درباره نقاشی‌ یا مجسمه خمیری که ساخته‌اند، داستانی بگویند.

 

 

قدرت کاردستی‌ها را دست‌کم نگیرید

کودک پنج‌ساله قادر است کاردستی‌های مختلفی بسازد. به عنوان والد یک کودک پنج‌ساله، خلاق باشید و از وسایل دورریختنی، چیزهای جدید بسازید و تا می‌توانید کودک را در این کار مشارکت دهید. کارهای هنری و دستی برای همه کودکان لذت‌بخش است و موجب رشد ذهنی آنها می‌شود. همچنین ساخت و ساز با لگوها، نقاشی با رنگ‌های مایع و تیوپی، کاردستی با دانه، برگ و گلبرگ‌ها، بازی با شِن و نمایش بازی، ازجمله بازی‌های خلاقانه کودکان پنج‌ساله به شمار می‌روند. تلاش کنید کودکان را وارد مراحل ساخت و ساز و خلق ایده‌های جدید کنید. کودکان می‌توانند برای خود عروسک و یا رنگ‌های سالم و خوراکی بسازند و در بازی با دوستان‌شان به ایده‌های جدیدتری دست‌یابند.

بازی‌های خلاق را در لیست خود قرار دهید

بازی‌های خلاق، طیف وسیعی دارند. مثلا انواع بازی‌های نمایشی و یا عروسک‌بازی‌ها. نمایش‌های سایه‌ای، کاغذی و یا با وسایل بازیافتی از جمله این بازی‌ها هستند. برای بسیاری از این بازی‌ها هیچ وسیله گران قیمتی لازم نیست. می‌توانید وسایل مورد نیاز این بازی‌ها را به آسانی بسازید. مثلا می‌توانید جعبه‌ی یک ساندویچ مثلثی را به عنوان لانه‌ی یک حیوان در صحنه نمایش قرار دهید. با همکاری کودک، جعبه‌ها و وسایل دورریز را رنگ‌آمیزی کنید و یک صحنه نمایش آماده کنید. فراموش نکنید بسیاری از اسباب‌بازی‌های حاضر و آماده، کمک زیادی به پرورش خلاقیت کودکان نمی‌کنند. بازی‌هایی که بچه‌ها برای خلق آنها زحمت می‌کشند، بسیار موثر‌تر هستند. کودکانی که در تنهایی و فقط با اسباب‌بازی‌های حاضر و آماده بازی می‌کنند، تجربیات کمتری به دست می‌آورند اما کودکانی که با عناصر مختلف و همچنین با کودکان دیگر وارد بازی می‌شوند، می‌توانند تجربیات متعددی داشته باشند.

 

پرتاب اشیاء، یک معضل درکودکان

در شش‌ماهگی، بیشتر نوزادان مهارت‌های دستی را یاد می‌گیرند و شروع به آزمایش می‌کنند.  آنها می خواهند بدانند اگر این کار را بکنند، چه می‌شود؟ اگر شما بیش از اندازه، در پاسخ به پرتاب کردن، انداختن و سروصدا راه انداختن کودک، شدت عمل نشان ندهید، به احتمال زیاد، او از این کارها برای جلب توجه شما استفاده نمی‌کند و این رفتارها نیز می‌گذرند. در چه شرایطی این عادت مشکل ساز می‌شود؟

چگونه با کودکی که اشیاء را می‌اندازد کنار بیاییم؟

این‌اولین سوالی‌ است که در ذهنمان مرور می‌کنیم. خوب است بدانید کودک، پرتاب اشیاء را به‌صورت آزمایشی آغاز می‌کند و صرفاً می‌خواهد ببیند با انجام این کار چه اتفاقی می‌افتد. نوزاد، بطری‌اش را روی زمین می‌اندازد و گریه‌ می‌کند و شما به سرعت آن‌را بر‌می‌دارید؛ به‌زودی این کار به صورت یک بازی در می‌آید. درآغاز، آن را به‌صورت یک رفتار یادگیری در نظر بگیرید؛ ولی به آن توجه زیادی نکنید، چون در غیر این صورت این رفتار را تقویت می‌کنید و کودک به این نتیجه می‌رسد که بازی جالبی است و شما به این نتیجه می‌رسید که در حال دیوانه شدن هستید.

چطور رفتار کنم؟

شئ افتاده را بلند کنید و به کودک برگردانید. گاهی او صرفاً توانایی در دست گرفتن را هنوز خوب به‌دست‌نیاورده است و در حال تمرین کردن آن است. ولی هنگامی‌که به‌دست گرفتن را آموخت، انداختن را نیز یاد می‌گیرد.

به او بی‌توجهی کنید. وقتی انداختن به صورت بازی کودک درآمد و شما از آن خسته شدید، آن را دائم به کودک برنگردانید. شئ را روی زمین رها کنید و توجه اورا به چیز دیگری جلب کنید.

در مورد کودکان بزرگتر، شئ را به آن‌ها برگردانید، ولی بگویید: « اگر دوباره اونو بندازی، مدتی مال من می‌شه.» سپس، هنگامی‌که روی زمین افتاد، آن را برای چند دقیقه نزد خود نگه دارید. این روش، سر میز شام که کودک دائم اسباب‌بازی‌ها‌ یا قاشق و چنگال‌ها را می‌اندازد، مؤثر است.

 

 واکنش مناسب به پرتاب اشیاء توسط کودکان چیست؟

اگر چه پرت کردن اشیاء  نوعی  آزمایش برای رشد مهارت‌های کودک است، ولی نمی‌توان به آن بی‌اعتنایی کرد و آن را نادیده گرفت؛ زیرا خطرناک است.  به نظرتان هنگام پرتاب اشیاء توسط کودک چه رفتاری مناسب‌تر است؟

قاطع باشید. هنگامی‌که کودکتان چیزی را بر روی زمین می‌‌اندازد، با صدای بلند و روشن بگویید: «نه، اونو ننداز!»

کودک را به‌طور موقت از آن شیء محروم کنید. اگر کودک بازهم به انداختن ادامه داد، آن را از دستش بگیرید و مدت دو دقیقه در دست خود نگه ‌دارید. اگر باز هم ادامه داد، تمام روز، کودک را از آن شئ محروم کنید.

از روش تصحیح بیش از حد استفاده کنید. او باید آنچه را که به‌‌هم ریخته، درست کند. مثلاً، اگر سنگ‌های باغچه را به این سو و آن سو پرتاب کرده است، باید دوبرابر سنگ‌هایی را که پرتاب کرده‌است،  جمع کند.